روزنامه ایران - میترا جلیلی: با اینکه فناوری از دیرباز، عرصهای مردانه تلقی میشد و زنان کمتر بهاین حوزه وارد میشدند ولی با تغییر نگرشها به توانمندیهای زنان، حالا دیگر در حوزه فناوری ردپای زنان نیز دیده میشود و این قشر حتی گاه درردههای بالای مدیریتی در شرکتهای بزرگ دنیای فناوری فعالیت دارند.
اما با همه اینها، باز هم همچنان حرف و حدیثها بر سر توازن جنسیتی، تنوع نژادی و... در شرکتهای کوچک و بزرگ فناوری وجود دارد و جالب اینجاست که غولهای دنیای فناوری از جمله فیسبوک، گوگل، مایکروسافت و... نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
اما بهنظر میرسد حالا مشکلات کمپانیهای فناوری بیشتر شده و علاوه بر توازن جنسیتی، موارد دیگری نیز زیر ذره بین قرار گرفته است؛ مشکلی که این روزها گوگل با آن دست به گریبان شده است.
برچسب نژادپرستی به گوگل
چندی پیش«جیمز دمور» یکی از مهندسان ارشد نرم افزار شاغل در کمپانی گوگل، در یک سفر 12 ساعته کاری به چین، یادداشت 10 صفحهای تند داخلی حاوی مطالب ضد تنوع نژادی و جنسیتی را منتشر کرد که در آن به برخی موارد بیعدالتی علیه زنان، عدم تساوی حقوقها، ژن خوب و... اشاره شده بود.
هرچند این یادداشت داخلی با مخالفتها و نیز بازخوردهای مثبت بین کارمندان داخلی این کمپانی مواجه شد ولی با درز پیدا کردن این نامه به رسانهها، ماجرا ابعاد تازهای پیدا کرد و این مهندس باسابقه، مجبور شد برای دفاع از خود، دو مصاحبه کوتاه در یوتیوب داشته باشد. این مصاحبهها در واقع یک توفان توئیتری به راه انداخت و باعث شد این مهندس پیشین گوگل بسیار مورد توجه رسانههای مختلف و کاربران شبکه اجتماعی توئیتر قرار بگیرد.
هرچند صراحت لهجه «جیمز دمور»، منجر به اخراجش از گوگل شد ولی به هر حال وضعیت داخلی گوگل این روزها بسیار مورد توجه قرار گرفته و حتی برخی مدیران این کمپانی را به نژادپرستی متهم کردهاند. به دنبال تظاهرات و ناآرامیهای اخیر در ایالت ویرجینیای امریکا و خشم مردم از نژادپرستان، مشکل گوگل دوچندان شده طوری که تلاش کرده تا این روزها برای حفاظت از جان برخی کارمندانش، کم و بیش در برنامه هایش تغییراتی ایجاد کند.
به عنوان مثال به دنبال انتشار یادداشت «جیمز دمور» و نیز اتفاقات و ناآرامیهای اخیر ویرجینیا که منجر به کشته و زخمی شدن برخی شهروندان و نیز دستگیری عدهای دیگر شد،مدیران گوگل در تصمیمی غیرمنتظره، جلسه تنوع نژادی این کمپانی را که قرار بود در Town Hallبرگزار شود، لغو کرده و علت آن را نیز حفظ امنیت شرکتکنندگان در این رویداد عنوان کردند.
گفتنی است به دنبال اخراج «جیمز دمور»، بسیاری به حمایت از وی برخاسته و گوگل را متهم کردند که ناقض آزادی بیان است و در اقدامی تلافی جویانه، اسامی برخی از کارمندان که به دفاع از عملکرد «ساندار پیچای» مدیرعامل گوگل پرداخته و به عنوان اعضای دست راستی محسوب میشوند را در اینترنت منتشر کردند که همین موضوع مدیران گوگل را بهوحشت انداخت چرا که بیم گسترده شدن ماجرا و حمله ضد نژادپرستان به این جلسه میرفت.
واکنش شدید مدیر گوگل
اما واکنش کارمندان گوگل و بهطور کلی فعالان عرصه فناوری امریکا نسبت به عملکرد «جیمز دمور» و مصاحبههایش در یوتیوب چه بود؟ بسیاری از فعالان حوزه فناوری حاضر در «سیلیکون ولی» یادداشت و بحثهای اخیر«جیمز دمور» را محکوم کردند که «ساندرا پیچای» مدیر اجرایی گوگل در این زمینه، شدیدترین لحن را داشت.
وی در یادداشتی خطاب به کارمندان این کمپانی نوشت: ما حق آزادی بیان را برای کارمندان خود قائل هستیم تا جایی که به اهداف ما در این کمپانی لطمه نزند اما مهندس نرم افزار پیشین گوگل،در یادداشت خود این خطوط قرمز را رد کرد که این موضوع با پیشبرد اهداف این کمپانی کاملاً مغایرت دارد پس ادامه همکاری ما با «جیمز دمور» اصولاً امکانپذیر نبود.
اینکه «جیمز دمور» بنویسد برخی از همکاران ما دارای خصیصههایی هستند که صلاحیت آنها را از نظر بیولوژیکی برای داشتن مشاغل سطح بالا در گوگل زیر سؤال میبرد، بسیار برخورنده است و ما این چنین سخنانی را هرگز نمیتوانیم ببخشیم. «جیمز دمور» معتقد است چون زنان از نظر ژنتیکی حساستر هستند و آستانه تحمل کمتری دارند ما کمتر به استخدام آنها در گوگل پرداختهایم در حالی که چنین چیزی هرگز مطرح نبوده است.
«جیمز دمور» در یادداشت خود علاوه بر انتقاد از سیاستهای مدیران سطح بالای گوگل که به رنگین پوستان و زنان اهمیت کمتری میدهد و دستمزد آنها پایینتر است، از ژن خوب نیز به عنوان عاملی مهم برای استخدام در این غول دنیای فناوری یاد کرده و آورده بود که در استراتژی جدید گوگل، همچنان کلیشههای جنسیتی حفظ شده و آمارهایی که گوگل از بهبود تنوع نژادی، جنسیتی و... میدهد تنها در حد یک شعار است.
این نخستین هجمه علیه گوگل محسوب نمیشود و این کمپانی بارها به دلیل اینکه اکثریت کارمندانش را سفیدپوستها و مردان تشکیل میدهند مورد سرزنش قرار گرفته است. البته گوگل هم در برابر هجمههای پیشین بیکار ننشسته و همه توان خود را به کار گرفته تا از این اتهامات مبرا شود که یک نمونه آن، استخدام «دانیل براون» به عنوان قائم مقام تنوع نژادی اداره منابع انسانی است تا این نسبتها رعایت شود و منتقدان، کمتر به این شرکت خرده بگیرند؛ موضوعی که از نظر«جیمز دمور» تنها نمایشی است و در عمل، اتفاق خاصی در این کمپانی نیفتاده است.
مدیر اجرایی گوگل همچنین در رویداد کدنویسی که بتازگی تنها برای زنان برگزار کرده بود، تلاش کرد این کمپانی را از اتهامات وارده مبرا سازد. وی در سخنرانی خود گفت که هرگز به دنبال محدود کردن زنان نبوده است و همیشه میخواسته در این کمپانی توازن جنسیتی و نیز نژادی رعایت شود چرا که با این عمل، گوگل قویتر از گذشته خواهد شد حال اگر به هر دلیلی، هنوز این اتفاق نیفتاده نباید از آن، سوء تعبیر شود. وی افزود:گوگل برای ایجاد موقعیتهای شغلی زنان همه تلاش خود را به کار خواهد گرفت و حتماً به موضوع حقوق و تساوی کارمندان زن و مرد توجه بیشتری خواهیم داشت.
پیشنهاد جولیان آسانژ
اما «جیمز دمور» موافقانی هم دارد و بویژه کارکنان دست راستی گوگل از وی اعلام حمایت کردهاند و سیاستهای گوگل را زیر سؤال بردهاند. به عنوان مثال برخی از طرفدارانش بیش از 5هزار دلار را در یک فراخوان جمعآوری کردند تا وی بتواند پس از اخراج شدن،تا مدتی زندگیاش را بگذراند. گروههای موافق وی، معتقدند که گوگل باید به فرهنگهای مختلف توجه داشته باشد تا این کمپانی قدرتمندتر از گذشته شود در حالی که نسبت به این موضوع کاملاً بیتفاوت بوده است. اما یکی از طرفداران پروپاقرص «جیمز دمور»، جولیان آسانژ بنیانگذار ویکی لیکس است.
وی با اینکه اکنون مجبور است در سفارت اکوادور روزگار بگذراند، ولی در قالب یک توئیت ضمن حمایت از «جیمز دمور»، به وی پیشنهاد کار داده و نوشته است سانسور فقط برای بازنده هاست. وی همچنین با گذاشتن کاریکاتوری در توئیتر خود با مضمون«ساکت باش و فکر کن» نوشته است مدیران گوگل نمیخواهند هیچ حرف مخالفی را بشنوند و این به مثابه سانسور محسوب میشود پس باید جلوی چنین کمپانیهایی ایستاد و من«جیمز دمور» را تحسین میکنم. گفتنی است سفارت اکوادور در لندن از سال 2010 تاکنون به پناهگاه این شخصیت معروف و افشاگر جنجالی بدل شده است.